…
Mười năm sau anh băng rừng vượt suối
Tìm quê hương trên vết máu đồng hoang
Chiều khói nhạt như hồn ai còn hận tủi
Từng con sông từng huyết lệ lan tràn.
Mười năm đó anh quên mình sậy yếu
Đôi vai gầy từ thuở dựng quê hương
Anh cúi xuống nghe núi rừng hợp tấu
Bản tình ca vô tận của Đông phương.
Và ngày ấy anh trở về phố cũ
Giữa con đường còn rợp khói tang thương
Trong mắt biếc mang nỗi hờn thiên cổ
Vẫn chân tình như mưa lũ biên cương.
(Nha Trang tháng 4/1975)
GIẤC MƠ TRƯỜNG SƠN, Thơ TUỆ SỸ, An Tiêm xuất bản lần đầu, Paris – San José 2002. In lần hai tại Australia. Hương Tích Phật Việt tái bản tại Hoa Kỳ 2014, có hiệu chỉnh. Thư quán Hương Tích ấn hành lần đầu tại Việt Nam, 2022.
Năm 2023, ấn bản Anh ngữ được thực hiện bởi 2 đồng dịch giả: nhà thơ NGUYỄN BÁ CHUNG, và Bà MARTHA COLLINS. Sách sẽ ra mắt độc giả tại Mỹ quốc tháng 6/2023.
– Nhà thơ Nguyễn Bá Chung, Giáo sư Đại học Massachusetts, Boston Hoa Kỳ, cũng là dịch giả tiếng Anh tập Thơ Thiền thời Lý Trần, là tác giả các tập thơ Ngõ Hạnh (1997), Tuổi ngàn năm Đến tuổi sơ sinh (1999) … và mới nhất là tập Thơ Nguyễn Bá Chung tuyển tập” in 2022.
– Nhà văn, nhà thơ, dịch giả Martha Collins là tác giả khoảng 10 tập thơ như: Night Unto Night (Milkweed, 2018), Admit One: An American Scrapbook (Pitt Poetry Series, 2016), Day Unto Day (Milkweed, 2014), White Papers (Pitt Poetry Series, 2012), Blue Front (Graywolf, 2006)… bà hiện là Giáo sư Đại học Massachusetts, Boston, Hoa Kỳ.
—
Dreaming the Mountain is a moving depiction of a mind seeking freedom in a chaotic world: the doubts and certainties, the careful, profound observations, and, ultimately, the dedication to liberation. It belongs with the greats of wartime poetry and Buddhist literature, but it’s also a generous companion for any of us seeking to understand this human life.
As with most Zen poetry, nature is omnipresent in Tue Sy’s writing. Wind, sunlight, moss, clouds, and waterfalls appear as characters throughout the poems, their meanings evolving in subtle and unexpected ways like slippery demigods—sometimes angel, sometimes demon. Beyond the universal natural world, there’s the precise landscape Tue Sy inhabits. He wrote most of the poems in this book from Nha Trang, Vietnam (where he previously attended the Institute of Buddhism) or secluded in the neighboring forest, far from his family and friends in what was then still Saigon. It was in Nha Trang that he began to dream of “a desolate peak in the Truong Son Mountain Range, pounded and battered by storms,” which became a symbol of Vietnam for him.
“Dream” is a multivalent term throughout the work, conjuring everything from fantasy to noble aspiration to a lost cause. It’s the gap between real and imagined, and a poignant refrain for someone searching for home in a nation that abandoned him. Tue Sy also uses “dream” as an explicit reference to the illusion caused by ignorance. He writes: “I go to the dream-place / Like early dew, like lightning, like evening clouds,” summoning the Diamond Sutra’s description of conditioned phenomena.
“Why do people die,” he asks, “but love doesn’t die?”
Dreams are also an apt frame for the multiple physical and temporal realities in Tue Sy’s writing. In one breath, we’re on the ground in the Van Gia forest or the reeducation camp where “an army march tramples the setting sun,” and in the next, we’re traveling to paradise. He writes: “Half of me stays in an inn / Half lives in the deva realm with the fairies / Half stays awake in long underworld nights.” Tue Sy’s past and future lives meander beside his poems like shadows, signaling his desire to escape the endless cycle of death and rebirth:
The same life, still listening to troubling stories
Still living and dying with pretense and devastation…
Once, before a gracious old monk, I faltered
Could I, that once, have made a serious error?
Tomorrow I will wait, this time, for you
——————
xem thêm tại:
