BỮA TRƯA ĐẶC BIỆT VÀ BUỔI HẦU CHUYỆN THẦY LÊ MẠNH THÁT THÁNG 12 NĂM 2025 (PHẦN 2 – QUAN ĐIỂM DINH DƯỠNG CỦA MỘT THIÊN TÀI)
Thầy Lê Mạnh Thát sinh năm 1944, tính đến nay tuổi đời đã đạt 82 (Âm lịch). Cả Ôn Tuệ Sỹ và Thầy Thát, đều là những học giả nghiên cứu và viết sách “bằng cả tính mạng”. Đó là đặc điểm thường thấy của những vị giáo sư nổi tiếng thế giới, họ cống hiến cho kho tàng tri thức nhân loại đến hơi thở cuối cùng.
Theo lời cô Tuệ Châu thị giả Thầy, mỗi ngày, Thầy đọc sách và viết lách đến tờ mờ sáng (3-4h sáng). Không những tích cực hoạt động trí óc, thể lực của Thầy Thát cũng rất tốt. Thầy thường xuyên làm vườn, quét sân, dọn dẹp nhà cửa. Hôm tôi đến thăm, trong vườn nhà Thầy có một con rắn mối bị mèo vờn chết. Thầy cúi xuống nhặt xác rắn mối nhanh nhẹn và dứt khoát, chứng tỏ xương khớp, đặc biệt phần cột sống vẫn còn dẻo dai. Ở độ tuổi mà nhiều người đã nằm một chỗ, thì Thầy vẫn đi công tác và du ngoạn khắp thế giới. Thầy kể, năm nay Thầy “chỉ” đi được 7-8 nước, năm sau sẽ cố gắng xuất ngoại nhiều hơn.
Năm ngoái, khi gặp Thầy Thát lần đầu tiên, tôi đã rất ngạc nhiên vì dáng vẻ hoạt bát, trí tuệ minh mẫn dù Thầy đã bước sang ngưỡng “bát tuần”. Thầy có thể ngồi bàn luận kiến thức Sử và Phật học hàng giờ đồng hồ không mệt. Trong khi đó, hàng hậu thế như tôi, dù còn trẻ vẫn không thể bắt kịp hết khối lượng kiến thức Thầy chia sẻ. Năm nay, khi đến thăm Thầy Thát lần thứ hai, vì dùng bữa trưa cùng Thầy nên tôi được tận mắt chứng kiến phần nào nếp sống sinh hoạt thường nhật. Tôi chợt hiểu vì sao thần thái và khí chất Thầy khác xa những “cụ ông, cụ bà” 80 tuổi thông thường.
Trí tuệ tinh tường, thể lực khỏe khoắn phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó phải kể đến vấn đề cân bằng dinh dưỡng trong bữa ăn. Thầy Thát nói, con người cần nhiều protein (đạm) để nuôi cơ thể, đặc biệt là não bộ. Thầy tâm sự, từ thuở bé, thầy luôn được thân mẫu và các vị tôn túc chú trọng đến khẩu phần ăn, họ luôn cho Thầy ăn đầy đủ protein, nhờ thế mà trí nhớ Thầy rất tốt. Hiện tại, dù Thầy vẫn ăn uống bình thường, nhưng khả năng hấp thu và chuyển hóa chất ở cơ thể người lớn tuổi không còn được ổn định và tối ưu như trước. Thầy Thát có vốn kiến thức Y khoa sâu rộng nên hiểu rất rõ điều đó. Vì vậy, từ nhiều năm nay, Thầy dùng thêm nhiều loại thực phẩm chức năng để bổ sung khoáng chất, chất xơ và vitamine mà cơ thể còn thiếu.
Sau khi ăn hết hai tô bún chay lớn, Thầy lấy ra 3 lọ thực phẩm chức năng: hai lọ có tên rõ ràng được nhập khẩu từ Mỹ; một lọ thứ 3 chứa nhiều loại thuốc khác nhau, được Thầy cẩn thận thêm vào mấy gói chống ẩm. Những loại thực phẩm chức năng mà Thầy đang dùng bao gồm:
1/ Omega 3 và sụn cá mập: chống oxi hóa, giảm nguy cơ bệnh tim mạch và cao huyết áp.
2/ Move-free: thuốc bổ tổng hợp gồm Collagen + Boron (Bo, khoáng chất) + HA (Hyaluronic acid) với tác dụng bảo vệ bộ ba sụn – xương – khớp.
3/ Sulforaphane: hợp chất chống oxi hóa mạnh, chiết xuất từ rau họ cải, chủ yếu từ bông cải xanh (broccoli). Ngoài ra còn có tác dụng thải độc.
4/ Vitamin: viên vitamin B tổng hợp, Vitamin C, Vitamin B12 (thầy Thát nói vì Thầy không ăn thịt bò nên cần bổ sung thêm B12).
5/ Calcium và Vitamin D3: chống loãng xương.
6/ Ginkgo Biloba: chiết xuất từ lá cây bạch quả, hỗ trợ và cải thiện tuần hoàn máu não.
…
Nhân đó chúng tôi tiếp tục bàn luận vấn đề chay – mặn. Trường chay hướng thiện là tốt, nhưng ăn chay theo lối cực đoan lại nguy hiểm vì rất dễ dẫn đến thiếu cân bằng dinh dưỡng. Thầy nói thêm trước đây Đức Phật đi theo lối tu khổ hạnh ép xác đã thất bại vì kiệt sức. Sau đó Ngài phải thay đổi, ngồi dưới cội Bô-đề, uống bát cháo sữa do nàng Sujata cùng người hầu dâng tặng. Ngài hồi phục sức khỏe, có đủ sức mạnh để đi theo con đường Trung đạo và chứng đắc Giác ngộ, trở thành Phật. Qua đó cho thấy, cân bằng dinh dưỡng là một phần không thể thiếu trong cuộc sống con người, bao gồm cả đời sống của những người trong chùa.
Bài viết này khép lại chuỗi bút ký về buổi hầu chuyện Thầy Lê Mạnh Thát. Thầy còn chia sẻ rất nhiều kiến thức Lịch sử nhưng tiếc rằng, Sử học không phải thế mạnh nên tôi không tiếp thu được nhiều. Nghe Thầy kể chuyện rất hấp dẫn, nhưng tôi lại không đủ khả năng tóm tắt và thuật lại mọi thứ bằng văn bản. Thời gian tới, tôi sẽ cố gắng bổ túc thêm mảng Sử học, để buổi trò chuyện với Thầy thêm phần đa dạng.
“Con người trên thế gian, chỉ có gặp được thiện duyên mới có thể đạt được điều tốt đẹp, mới có thể làm thành việc tốt, mới có thể trở thành người tốt hơn. Nếu không thì chỉ có thể làm chuyện xấu, trở thành ác nhân. Cho nên, con người sống trên đời, nên lựa chọn cho mình một người thầy tốt, kết giao bạn bè tốt, đây cũng chính là thiện duyên của con người.”
