Cuộc trùng phùng hậu Covid

Anh Bùi Chí Trung là một trong những người Việt Nam có duyên với đất nước Phù Tang trong suốt quãng đời tuổi trẻ của mình. Năm 1969, sau khi đã lấy xong bằng Tú Tài II, anh du học Nhật Bản và năm 1984, nhận lãnh bằng Tiến sĩ Nông học trường Đại học Nagoya. Từ đó, cuộc đời anh gắn bó hẳn với đất nước này qua nhiều cương vị khác nhau, chỉ riêng vai trò giáo sư Đại học Aichi Shukutoku đã kéo dài 17 năm (2004-2021)!

Với đất nước đã sinh ra anh, anh có những dịp trở về, góp phần vào việc trùng tu lăng tẩm tại Huế và nghiên cứu về phế tích Mỹ Sơn, Di sản Văn hóa Thế giới được Tổ chức Giáo dục, Văn hóa và Khoa học Liên Hiệp Quốc (UNESCO) công nhận vào năm 1999.

Năm 2010, nhân dịp về thăm Việt Nam, anh được Ban biên tập Sài Gòn Thời Báo mời thuyết trình về đề tài “Con đường tơ lụa trên biển và giao lưu văn hóa Việt-Nhật”. Buổi thuyết trình thu hút được nhiều người tham dự và những phát biểu chân tình của mình trong cuộc giao lưu này đã làm nảy sinh một tình bạn, xa cách, thầm lặng, nhưng bền chặt với thời gian.

Vào những năm 2020-2021, do dịch Covid-19, anh Trung kẹt ở Nhật, không thể về thăm song thân ở Sài Gòn, tuy chỉ cách 6-7 giờ bay; còn tôi ở Mỹ, kéo dài những ngày ly hương bất đắc dĩ. Tuy nhiên qua email, chúng tôi vẫn thường nói với nhau niềm mong mỏi về một buổi trùng phùng trên đất Việt.

Và buổi trùng phùng mong ước đó đã thật sự diễn ra vào ngày 9.8 vừa qua, khi anh Trung được về thăm nhà nhân mùa nghỉ hè ở Nhật và đến thăm tôi. Gặp nhau khi hai mái đầu đã điểm bạc, tình bạn cũng đến thật muộn màng, nhưng sự chân tình vượt qua tất cả, nhất là khi tôi có được trong tay một tác phẩm ưng ý của anh Trung mà anh đã nhờ nhà xuất bản gửi tặng cho tôi từ cách nay mấy tháng. Đó là quyển “Phế tích Mỹ Sơn, cánh cửa mở vào nghệ thuật cổ Champa”, hai đồng tác giả là Trần Kỳ Phương và Bùi Chí Trung.

Ông Phương là người từng giữ cương vị Quản thủ Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng suốt những năm 1978-1998, từng nghiên cứu và nhận nhiều học bổng nghiên cứu tại New York, Washington D.C. (Mỹ), Singapore…

Ngần ấy chi tiết về các tác giả của “Phế tích Mỹ Sơn, cánh cửa mở vào nghệ thuật cổ Champa” đủ để khiến cho những ai quan tâm đến văn hóa và lịch sử có thể thể hiện lòng yêu mến và tin tưởng đối với một công trình nghiên cứu đầy tâm huyết.

Tác phẩm ra đời từ sự liên kết giữa Thư quán Hương Tích và nhà xuất bản Đà Nẵng, người thiết kế bìa và trình bày mỹ thuật là cô Đào Nguyên Dạ Thảo. Sách in đẹp, khổ 21,6 x 27,9 cm, bìa cứng, dày 200 trang giấy láng, dày, phù hợp với một tác phẩm về văn hóa và mỹ thuật với hàng trăm ảnh minh họa.

Về nội dung, tác phẩm gồm ba chương:

– Sơ lược lịch sử và văn minh Champa
– Nghệ thuật kiến trúc đền tháp Mỹ Sơn
– Hình ảnh giới thiệu di tích Mỹ Sơn

Phế tích Mỹ Sơn và lịch sử phát triển của nền văn hóa Champa là hai yếu tố keo sơn, không thể tách rời, nay hai ngòi bút Trần Kỳ Phương và Bùi Chí Trung càng gắn kết chúng với nhau nhiều hơn nữa. Người Chăm nay đã trở thành một bộ phận của dân tộc Việt, người Việt nói chung có quyền tự hào về một nền văn hóa rực rỡ đã tồn tại trên đất nước của mình trong suốt chiều dài lịch sử.

Cảm ơn anh Trung, cảm ơn một tình bạn chân thành, anh còn khỏe, luôn lạc quan và yêu đời, chắc chắn rằng sẽ còn cống hiến nhiều trên lãnh vực chuyên môn về “quan hệ quốc tế và chính sách về người nước ngoài của Nhật”, trong đó, tất nhiên, không thể thiếu mối quan hệ Việt-Nhật đã được tiền nhân xây dựng từ nhiều thế kỷ trước.

Thân ái,

Lê Nguyễn
10.8.2022

(Theo bài viết đăng tải tại trang Facebook của Tác giả.)