NGÀI ĐÃ ĐI THẬT RỒI!
Thành kính đảnh lễ Giác Linh Hòa Thượng Thích Tuệ Sỹ
Thích Nữ Giác Anh
Nam mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật,
Kính bạch Giác linh Ôn,
Con đang ngồi viết lại những dòng tâm tưởng sau mấy ngày Tang lễ Ôn vừa qua… Kính bạch Ôn, Ôn đã đi thật rồi !
Ôn thị tịch vào lúc 4pm chiều ngày Thứ sáu 24.11.2023, Thứ Tư ngày 29.11.2023 là ngày Phát hành di quan kim quan của Ôn. Tính từ ngày thỉnh xá lợi của Ôn về chùa Phật Ân cho đến hôm nay đã hơn 3 ngày, mà tâm con vẫn còn như trống vắng, một nỗi trống vắng không diễn tả được. Không phải nỗi trống trãi của trẻ thơ mất Cha. Không phải nỗi mất mát của đệ tử phải xa Thầy. Không phải là những cảm thọ mất mát từ những thường tình. Không diễn tả được, kính bạch Ôn. Vì con không có phước duyên như bao quý Thầy, Cô khác, trong đời này được trực tiếp cận kề và học hỏi từ Ôn.
Con ngưỡng vọng về Ôn vì Ôn là một trong những vị lãnh đạo cao cấp gìn giữ Giáo Hội Thống Nhất quê nhà. Một Giáo Hội chính thống mà phải trãi qua bao sự hy sinh xương máu của nhiều thế hệ mới gìn giữ được. Hòa Thượng đệ tứ Tăng Thống Thích Huyền Quang Ngài đã ra đi. Hòa Thượng đệ ngũ Tăng thống Thích Quảng Độ, mấy năm sau Ngài cũng đã ra đi. Nay Ôn lại ra đi. Ôn ra đi, để lại sự trống vắng không gì bù đắp được, không những cho Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất nói riêng, mà cho nền văn hóa Phật Giáo Việt nói chung, kính bạch Ôn.
Chúng con là một trong những tu sỹ trẻ người Việt. Ôn là niềm hãnh diện của Phật Giáo Việt. Chúng con đang từng bước phát tâm, đem đạo giác ngộ vào đời. Công hạnh độ sanh của Ôn đã rực sáng đến hoàn mỹ. Chúng con đang từng ngày từng giờ chiến đấu với những si mê của tự thân. Hành hoạt bi tráng vô úy bất khuất của Ôn là ánh đuốc đại hùng đại lực soi rọi chúng con trong đêm tối. Chúng con đang từng bước lần dò con đường đến bến giác. Ôn đã đi và đã đến. Ôn ra đi, niềm trống vắng tràn ngập trong chúng con. Con tin rằng, nỗi trống vắng này đâu chỉ riêng những vị được thân gần với Ôn, mà con chắc rằng, cũng sẽ là niềm trống vắng chung cho nhiều quý Thầy, quý Sư Cô khác như con.
Con còn nhớ những lời của Hòa Thượng Minh Tâm, trưởng Ban Tang Lễ, trong phần Cảm Tạ, HT Minh Tâm nhắc về Ôn như vầy: “HT Thích Tuệ Sỹ suốt đời phụng sự đạo pháp và dân tộc, làm rạng rỡ cho quê hương, chân diện bất hư, sự thật đã chứng minh điều đó. Ngài sống vì tha nhân, thì mọi người thương yêu kính mến. Ngài sống vì đạo pháp thì chư Phật hộ trì. Ngài sống vì dân tộc thì hồn thiêng sông núi chứng tri. Ngài sống vì Thầy tổ thì Thầy tổ thương yêu hổ trợ. Ngài sống vì học trò thì học trò một dạ kính yêu. Ngài sống vì chúng sanh thì chúng sanh quy ngưỡng…” Kính bạch Ôn, con là một trong những chúng sanh quy ngưỡng Ôn.
Trước giờ phát hành, Ngài sám chủ Hòa Thượng Phước Trí tuyên pháp ngữ trước linh cửu của Ôn. Ngài nói trong niềm cảm xúc:
“Nam mô Thập phương thường trú Tam Bảo tác đại chứng minh
Nam mô Đạo tràng Giáo chủ Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật tác đại chứng minh
Nam mô Lạc bang Giáo chủ Đại Từ Đại Bi Tiếp dẫn Đạo sư A Di Đà Phật tác đại chứng minh
Kính bạch Giác linh Trưởng lão Hòa Thượng tân viên tịch
Khi đến một mình Ngài tự đến, khi đi cũng một mình Ngài ra đi, hỏi ai biết được đường đi đến, ba cõi tìm đâu dấu đến đi. Ngưỡng bạch Giác linh Hòa Thượng tân viên tịch, thế là việc đi ở của Ngài đã rõ ràng phân minh. Khứ tựu phân minh đại đạo thanh bình. Đường trước rộng thênh thang, vượt qua sinh tử chẳng cần lộ trình. Dám hỏi Ngài vượt qua sinh tử chẳng cần lộ trình là ý sao? Hiểu rồi, rõ rồi, vậy xin Ngài cất một bước nhiệm mầu theo lối này. Ba ngàn thế giới không đâu là không tịnh độ. Thất chúng đệ tử hôm nay trân trọng tiễn chân Ngài. Trân trọng tiễn chân Ngài…” Chúng con không ngăn được niềm xúc cảm khi nghe đến câu “trân trọng tiễn chân Ngài”…
Kính bạch Giác linh Ôn, từ nay về sau, chắc khó có lần nào chúng con được nghe những lời pháp ngữ chân tình, trân quý và dành cho một bậc hành giả thành tựu như vậy nữa.
Ôn biết không, trong 5 ngày Tang lễ của Ôn tại chùa Phật Ân, ngoài quý Thầy Cô môn đồ pháp quyến, còn biết bao tấm lòng thành kính ngưỡng vọng về Ôn… Chúng con cảm được sự tràn đầy cung kính từ giọng nói của quý Thầy Nguyên Hiền, của Ôn Minh Tâm, của Ôn Phước Trí, của Ôn Thái Hòa, của HT Đức Thắng… Sự ấm áp đạo tình quá đỗi xúc động của Thiền sư Lê Mạnh Thát…
Thương nhất là biết bao Phật tử xếp hàng dài chờ đợi để được đảnh lễ Ôn. Vào đêm hoa đăng bên Ôn lần cuối, hàng xe Phật tử đi lễ Ôn xếp hàng dài mấy cây số, bên ngoài cổng Tam quan Phật Ân. Quý anh chị em áo lam thân thương, có mặt khắp các nẻo đường Tang lễ Ôn đi qua, từ Phật Ân Long Thành về Già Lam Gò Vấp, rồi ra đến nghĩa trang tiễn đưa Ôn. Hình ảnh các em đoàn sinh nghành Nam kê vai gánh vác kim quan Ôn, ôi thương cảm biết bao nhiêu!
Con còn nhớ như in bàn tay Hòa Thượng Minh Tâm chạm nhẹ vào kim quan Ôn, Ngài chấp tay tiễn biệt Ôn lần cuối trước khi kim quan chầm chậm đẩy vào nơi hỏa táng… Con thương quý anh em trong Ban Nghi Lễ, âm điệu truyền thống văn hóa Việt luôn có mặt nhịp nhàng trong từng thời khắc lễ nghi. Con thương kính hình ảnh HT Thái Hòa đảnh lễ Ôn khi xá lợi Ôn đã được rước về Phật Ân ngày hôm đó.
Biết bao nhiêu vần thơ, áng văn, bài viết nhớ về Ôn từ trong nước ra đến hải ngoại. Những lời ân tình tán thán của HT Nguyên Siêu, của chú Vĩnh Hảo, của chú Tâm Thường Định, Thầy Chúc Hiền, Thầy Trừng Sỹ, Thầy Giác Chinh… từ USA, cô Thanh Phi, Cô Quảng Anh, HT Minh Hiếu, tôn sư của chúng con là HT Thích Bảo Lạc, Thầy Phổ Huân… từ Sydney, Thầy Toại Khanh, Ôn Như Điển, chú Nguyên Đạo, Giáo sư Bảo… từ Âu Châu.
Vô số liễn đối, thơ văn, điếu văn… đăng tải trên các trang cá nhân thương tiếc Ôn. Còn nhiều, còn nhiều vô số nữa, thưa Ôn… Các tự viện, đoàn thể, cho đến các giáo hội khắp nơi trên thế giới thiết lễ Tưởng Niệm Ôn.
Từ hải ngoại, ngày nào chúng con cũng theo dõi qua kênh Youtube… Chúng con thật tri ân quý Phật tử Youtuber luôn quay phim và upload hình ảnh kịp thời cho những người ở xa như chúng con được theo dõi. Chúng con theo dõi Tang lễ Ôn từng ngày, nhưng cũng giới hạn vì còn phụ thuộc vào quí vị quay phim, quay được nhiêu thì chúng con biết bấy nhiêu thôi. Con chắc rằng, chư Tôn đức trong Ban Tang Lễ và quý Thầy, Cô đệ tử của Ôn sẽ còn khắc ghi bao dấu ấn quý báu, linh thiêng… trong suốt thời gian Tang Lễ của Ôn, mà những người ở xa như chúng con không sao biết được.
Trong những ngày Tang lễ Ôn, TT Nguyên Tạng và TT Phổ Hương đã thay mặt chư Tôn Đức Giáo Hội Úc Châu về Việt Nam kính lễ Giác linh Ôn. Trước kim quan và di ảnh Ôn, Quý Thầy thưa rằng: “Ôn Tuệ Sỹ là hiện thân của minh triết trong đời sống phạm hạnh và trong văn chương chữ nghĩa. Uy phong đạo hạnh, ngôn từ của Ngài lúc nào cũng tỏa sáng, những lời Đạo từ vàng ngọc của Ngài về một tương lai Phật Giáo Việt Nam phát triển là kim chỉ nam và là một tia sáng soi đường dẫn lối cho hàng hậu thế. Bên cạnh đó, công hạnh nhẫn nhục, chịu đựng sự giam cầm tù đày với bao thống khổ mà ý chí vẫn kiên cường, lập trường vẫn kiên định không xu thời, và trong nỗ lực cuối đời, Ôn đã tiếp nối công trình phiên dịch Đại Tạng Kinh Việt Nam và ấn hành thành công đợt 1 bộ Thanh Văn Tạng 29 tập. Bao thế hệ Tăng Ni trong và ngoài nước đều nương nhờ ơn đức giáo dưỡng của Ôn. Công đức hộ trì và bảo vệ Chánh Pháp của Ôn thật vô biên, tứ chúng hậu thế sẽ mãi tạc dạ ghi lòng. Hàng hậu học đệ tử chúng con xin thành kính đảnh lễ Giác Linh Ôn và niệm ơn Ôn đã thị hiện vào cõi giới Việt Nam và đã làm rạng danh cho nền Phật Giáo Việt Nam trong hậu bán thế kỷ thứ 20 và đầu thế kỷ 21 này. Kính nguyện Giác Linh Ôn chứng vô sanh quả và sớm tái sanh trở lại thế giới Ta-bà để tiếp tục công cuộc hoằng Pháp lợi sanh”.
Kính bạch Ôn, ba ngàn thế giới không đâu là không Tịnh Độ. Cung thỉnh Ôn luôn nhớ về quốc độ này, thưa Ôn. Quốc độ này còn nhiều nỗi điêu linh thống khổ, còn cần lắm những bậc hóa thân Bồ Tát như Ôn. Đời này, mặc dù nguyện của Ôn đã một phần thành tựu, là dịch thuật và hoàn mãn in ấn bộ Thanh Văn Tạng. Nhưng tâm nguyện đời này của Ôn vẫn chưa xong, còn Bồ Tát Tạng và Mật Tạng nữa, kính bạch Ôn. Cung thỉnh Ôn nghỉ ngơi rồi quay trở lại với chúng con, kính bạch Ôn.
Hư không hữu tận – Ngã nguyện vô cùng.
Chúng con đê đầu bái thỉnh Ôn sớm quay lại với Phật Việt. Sớm quay lại với hàng hậu bối chúng con. Những kiếp lai sinh, trên con đường Ôn đi, sẽ không còn “thiên lý độc hành” nữa, chúng con nguyện được cúng dường Ôn, nối gót Ôn, học hỏi Ôn và thừa ân pháp nhũ từ Ôn.
Nam mô Tiếp Dẫn Đạo Sư A Di Đà Phật
Nam mô Từ Lâm Tế Chánh tông tứ thập tứ thế, Việt Nam Phật Giáo Thống Nhất Giáo Hội, Tăng Thống Viện Chánh Thư Ký Xử lý Thường Vụ, húy thượng NGUYÊN hạ CHỨNG, hiệu TUỆ SỸ, Trưởng lão Hòa thượng Giác linh thùy từ chứng giám.
Tự Viện Pháp Bảo, St Johns Park, Sydney
Khuya ngày 2.12.2023
Con, TKN TN Giác Anh hướng vọng về Giác linh Ôn thành kính đảnh lễ.
